Een nette stad is een aangename stad voor iedereen. Stad Oostende nam in het bestuursakkoord 2019-2024 de ambitie op om een nultolerantie in te voeren voor sluikstorten. Die woorden zette de Stad om in daden door een actieplan tegen sluikstorten te lanceren in 2021. Centraal stond de strijd tegen het weggooien van sigarettenpeuken. De focus lag niet enkel op sensibilisering en preventie met de netheidscampane ’t is weer proper, er werd ook effectief gehandhaafd. Het gevoerde beleid van de afgelopen jaren begint nu zijn vruchten af te werpen.
Overtredingen worden beboet
In 2023 werden er voorlopig 1.597 overtredingen vastgesteld op het weggooien van peuken door gemeenschapswachten, lokale politie, gemeentelijke vaststellers en OVAM-vaststellers. In 2022 werden er 3.269 overtredingen vastgesteld en in 2021 waren er 1.446 vaststellingen. Ter vergelijking: in 2022 werden in Brugge 137 vaststellingen op het weggooien van peuken vastgesteld. En in Mechelen waren dit er 284 voor het ‘bevuilen van de openbare ruimte’. In totaal werden in Oostende sinds 2021 uiteindelijk al 4.442 GAS-boetes opgelegd.
Burgemeester Bart Tommelein: “Onze stad net houden is een taak van iedereen. We kiezen voor een beleid waarbij we sensibiliseren én controleren. Regels hebben geen zin als je ze niet handhaaft. Het aantal vaststellingen, in totaal al bijna 4.500 sinds 2021, is ongezien. We willen mensen in de eerste plaats doen beseffen dat peuken niet op de grond horen. Het doel is een propere stad waar het voor iedereen fijn is om te vertoeven.”
De Stad Oostende werkt globaal. Er is veel preventie, er worden zakjes uitgedeeld, de infrastructuur is aangepast en er is afdoende communicatie. Maar dat is niet genoeg. Een sterke handhaving is eveneens belangrijk aangezien dit een sluitstuk is van een totaal project. Het is ons menens en we zeggen resoluut ‘neen’ tegen sluikstorten.
Sinds 2022 worden ook minderjarigen beboet via de GAS-procedure (+16-jarige). Hen wordt in eerste instantie een bemiddeling aangeboden. In het kader van het UNDO-project vinden er op regelmatige basis controleacties plaats aan de schoolomgevingen, naburige pleintjes en bushokjes in de omgevingen van scholen. In 2022 werden er 61 minderjarigen (+16 – <18 j) betrapt op het weggooien van peuken. In 2023 waren dit er tot nu toe 87.
Strijd tegen sigarettenpeuken
Stad Oostende levert zelf al heel wat inspanningen. Zo werden alle vuilnisbakken uitgerust met een peukenring waarop je je sigaret kan uitdoven voor je die in de vuilnisbak gooit. Daarnaast werden in het stadscentrum ook peukenzuilen geplaatst waarin je je sigarettenpeuk kan achterlaten. Die peukenzuilen werden voor het eerst uitgetest in de uitgaansbuurt in 2021. Stad Oostende ging hiervoor in zee met Fresh Tray Services die instaat voor het plaatsen, ledigen en onderhouden van de zuilen. De verzamelde sigarettenpeuken worden gestockeerd en naar een externe firma gebracht voor recyclage. Ze worden daar verwerkt tot een granulaat dat gebruikt wordt om de containers voor het inzamelsysteem te maken. De testfase die liep van juli 2021 tot maart 2022 bleek destijds een groot succes. In die periode werden zo’n 12.000 peuken in de drie zuilen verzameld en gerecycleerd. Daarom werd vorig jaar beslist om nog vijf peukenzuilen in het centrum bij te plaatsen. Door het succes van de peukenzuilen wordt de huurovereenkomst met Fresh Tray ondertussen jaarlijks verlengd. Onderaan geven we enkele cijfers mee.
Een peukenpoll aan de tramhalte Marie-Joséplein is een interactieve afvalkorf waar rokers via een ludieke poll met een sigarettenpeuk hun stem zullen kunnen uitbrengen over de vraag hoe lang het duurt het voordat een sigarettenpeuk volledig vergaat.
Andere initiatieven zijn onder meer de 100 sjablonen die op straat en aan rioolkolken werden gespoten met de boodschappen ‘Peuk op de grond ? Dat is dan € 350’ en ‘Hier begint de zee’. Een fraaie muurschilderij in de uitgaansbuurt neemt de boodschap mee tot in het nachtleven.
Blijven inzetten op sensibilisering
De netheidscampagne blijft met de slogan ‘Wie doet dat nu?’ de inwoners en bezoekers confronteren met ongewenst gedrag. 40 mobiele borden kunnen die boodschap meenemen doorheen de hele stad.
Tijdens de zomermaanden voorzien de Mooimakers daarbovenop nog eens een heuse ‘peukencampagne’. Een team zal op de dijk en het strand op een ludieke en geanimeerde manier rokers aanspreken en aansporen of bedanken om hun peuk niet op de grond te gooien. Tijdens de actie zal er ook gebruik gemaakt worden van een bakfiets met opruimmogelijkheden en worden er zakasbakjes uitgedeeld. De actie zal in Oostende plaatsvinden afhankelijk van de weersomstandigheden op 15/07, 28/07 of 29/07.
Het eigen beachteam zal dagelijks zakasbakjes uitdelen en sensibiliseren op het rookvrij strand. Ook de gemeenschapswachten en gemeentelijke vaststellers delen zakasbakjes uit, dit gedurende het ganse jaar. In totaal werden sinds juli 2022 al 4.000 zakasbakjes verdeeld.